poniedziałek, 6 listopada 2023

o szczęściu...


Witam serdecznie!
Dzisiaj odrobinę o szczęściu w różnym ujęciu...

"Nie ma prawdziwego szczęścia bez prawdziwych potrzeb".

Romantyk niemiecki ( Jean Paul) pisał: "Mam to szczęście, że jestem nieszczęśliwy; tak niekiedy może powiedzieć zarówno naród, jak pojedynczy człowiek".

Można to rozumieć tylko w ten sposób; że głębszego szczęścia nie ma bez cierpienia, że naród i jednostka muszą wybierać między nim, a powierzchownym powodzeniem i zadowoleniem.

 Filozofowie twierdzili, że szczęście trzeba osiągać wysiłkiem, a wielu twierdzi nawet, że najlepszym środkiem na szczęście jest asceza.

    "Będąc autentycznym nie jest się mniej wolnym - nawet bardziej wolnym niż w hipotezie z wiezą - ponieważ jest się skazanym na wolność bez cienia i bez wymówek. I wreszcie być w świecie nie znaczy być ze świata. Jest nawet przeciwnie.
Chciałbym, aby po rezygnacji z wieży z kości słoniowej świat pojawił mi się w swojej pełnej i groźnej realności, ale nie chciałbym, aby z tego powodu życie przestało być grą.
Dlatego całkowicie podpisuję się pod zdaniem Schillera: "Człowiek jest w pełni człowiekiem tylko wtedy, kiedy gra".

   Zawsze broniłem odpowiedzialności za moje czyny, mając poza tym wrażenie, że całkowicie jej unikam z powodu istnienia wieży świadomości, gdzie mogłem się wdrapać, zgodnie z
moim życzeniem"     - "Dziwna wojna".


"O względności szczęścia" ( pierwszy tytuł)
Już w średniowieczu pisano traktaty o szczęściu - traktat Arystotelesa -
" Etyka nikomachejska"; - " De vita beata" - św. Augustyn
"Summa teologiczna" - św. Tomasz

Jedne z traktatów nowożytnych rozwijały koncepcję chrześcijańską, szczęście jako osiągalne tylko w życiu przyszłym.

Oświecenie - ( jedyne szczęście na jakie można liczyć, jest właśnie tu na ziemi).
A już Epikur mówił, że jedną z przyczyn, że ludzie nie są szczęśliwi, jest to, iż sobie wyobrażają, że szczęśliwi być nie mogą.
      
4 pojęcia szczęścia:

1. w znaczeniu życiowym
    mówimy, że łut jego więcej wart niż funt rozumu ( miał szczęście)
2. w znaczeniu psychologicznym ( przeżywamy)
    Jedno w znaczeniu przedmiotowym, drugie w podmiotowym.
    W pierwszym znaczeniu "szczęście" oznacza wybitnie dodatnie wydarzenia, ktore kogoś spotykają, w drugim - wybitnie dodatnie przeżycia. 
        ( fortuna - szczęście ) język łaciński.

Znaczenie potoczne i pojęcia filozoficzne.
Pojęcia filozoficzne różnią się od potocznych między innymi tym, że mowa potoczna nazywa szczęściem nawet jedną chwilę, byle to była chwila bardzo pomyślna lub bardzo radosna; natomiast pojęcia filozoficzne kładą nacisk na to, że
szczęście jest czymś trwałym, a przynajmniej względnie trwałym.
Marek Aureliusz - " Któż będzie otaczał czcią coś z tego, co nieustannie przepływa: Tak jak gdyby ktoś próbował umiłować jednego z przelatujących wróbli".

Tak rozumieli szczęście - po grecku nazywano - eudajmonią - wszyscy bez mała filozofowie starożytni. Szczęście było dla nich posiadaniem największych dóbr dostępnych człowiekowi ( wysokość posiadanych dóbr).

 Jedni byli zdania, że o szczęściu stanowią dobra moralne, bo są ze wszystkich najwyższe inni zaś, że dobra hedoniczne inni, że tylko równomierny zespół wszystkich dóbr ( w średniowieczu).

      Istota szczęścia jest w posiadaniu dóbr, a radość jest tylko naturalnym skutkiem posiadania dóbr. Św. Augustyn pisał, że szczęśliwy jest człowiek, ktory posiada to, czego c h c e, a nie chce nic złego.

Sebastian Petrycy z Pilzna ( XVI i XVII w) pisze: "szczęście 
zamyka w sobie wszystkie dobra i szczęściu nie przybędzie, choć przystąpią do niego insze dobra".

Charakter subiektywny - miarą jego jest zadowolenie z życia, nie zaś posiadania dóbr.
Decydują o szczęściu nie dobra lecz uczucia, nie to co posiadamy, lecz jak na posiadanie reagujemy. Samo posiadanie dóbr nie jest jeszcze szczęściem.

Są tedy cztery przynajmniej zasadnicze pojęcia szczęścia; szczęśliwy jest, po pierwsze ten, komu sprzyja pomyślny los, po drugie - kto zaznał najintensywniejszych radości, po trzecie - kto posiada najwyższe dobra lub przynajmniej dodatni bilans życia, i po czwarte - kto jest zadowolony z życia.

"Przez szczęście rozumie się zadowolenie trwałe" - Arystoteles.
"Jedna jaskółka nie stanowi o wiośnie, ani jeden dzień, i tak samo jeden dzień czy krótki przeciąg czasu nie dają człwiekowi zadowolenia ani szczęścia".  / Kant/

Pełne i trwałe zadowolenie z całości życia ( to miara ideału szczęścia).

"Trzeba mieć zawsze coś do pragnienia, by nie być nieszczęśliwym w swym życiu" - Kotarbiński-

Ps. Każdy z nas ma swoje wyobrażenie, pragnienie szczęścia...
      Ja Wam życzę tego szczęścia, tego, co Was raduje...

AR